Republika Nin Mga Dinastiya (An Pilipinas)
Dai na kita mag-pangaturogan na mawawara pa an mga dinastiya nin politika sa Pilipinas ngonyan o nuarin pa man.
Maguin an Constitution dai kaya ini ta an ejecutivo o an congreso maski na an judicatura dai kaya ining paraon ta sinda parte man nin dinastiya.
Batay sa estorya antes mag-abot an mga Espanyol sa Pilipinas kan ika-15ng siglo may mga dinastiya na sa Maynila, Bisaya asin lalo na sa Mindanao kun saen may kanya-kanyang kahadean an mga Moros.
An Cebu inabutan ni Magellan na dakul na an mga Raja asin wararak na kahadean.
Dai kita malingaw na an satong nasyon kompuwesto nin rinibong Islas (darakula asin saradit) pig-aapod kitang “Archipelago” na napapalibutan nin tubig, kadagatan, danaw, salog, asin sulong kaya baranga an lealtad, pagtubod, pigtutubod, asin paninindugan.
Magpoon kan talikodan kita kan mga Espanyol asin Hapon (an Amerika takot kitang bayaan), primero nabanga kita bilang Luzon, Visayas asin Mindanao, an darakulang isla iyo an Luzon, Mindanao, Mindoro, Samar, Panay etc.
Sa tataramon na sana kun an English asin Pilipino o Tagalog dominado an mga eskwelahan sa enterong nasyon pero rinibong menor na linguahe o dialecto an gamit kan milyones na mga Pilipino.
Kaya pano kita magkasararo o magkaburonyog bilang sarong pusog na nasyon?
Pwedeng sa pag-gogobierno masaro pa an mga Pilipino arog kan plano ni Presidente Digong na magka-igwa nin sistemang Federalista.
Sa lindong nin sarong pusog na sistema nin Republika pwedeng magka-igwa nin pusog asin makusog saka tultol na pag-gogobierno, ano man na partido an elehido, Republicano o Democratiko arog sa Amerika o Nacionalista o kaya Liberal arog kadto sa Pilipinas antes kan Martial Law kan 1972.
Ano man an sistema kan pag-gogobierno an dalagan kan buhay nin mga Pilipino nasa pagboot sana kan mga nagkakapot na lider o politiko.
Maski sa Amerika igwa man nin mga tradisyonal na mga politiko na naghahale sa saindang ciudad o distrito o estado poon kadto sagkod ngonyan. Mas marhay ngani sa Pilipinas ta sa Cavesera kan nasyon, an ciudad nin Manila, poon kadto sagkod ngonyan mayong naghahading pamilya o dinastiya pero sa Isabela, Pangasinan saka Ilocos, Nueva Ecija, Batangas, Cebu, Negros, Iloilo, maski sa Zamboanga asin Davao igwa.
An pamilya Duterte konsiderado nang dinastiya bako lang sa Davao City kundi sa enterong rona.
Orog na digdi sa Bikol, sa Sorsogon may Escudero, sa Albay may Bichara asin Lagman, sa Catanduanes dati an mga Alberto ngonyan mga Intsik na, sa Masbate mga Espinosa ngonyan naribayan na kan Kho, sa Camarines Norte pugol na kan Talyado asin an pinakadakulang provincia an Camarines Sur, nagsusumo-sumo nin dinastiya: an pinakadakula an Villafuerte Dynasty, an pinakagurangan an Fuentebella( labing 100 na taon na), sunod Alfelor, sunod Andaya: an pinakasadit na distrito, 5ng banwaan sana. Abangan, may nagngangata-ngata nang bagong dinastiya na mabutwa sa Rinconada.
Nata an Naga saka an tercer distrito, igwa man daw ki dinastiya?
An pagtubod ko an Villafuerte saka Robredo iyo an pinakamakusog na kombinasyon bako lang sa distrito asin ciudad kundi sa enterong provincia asin ronang Bikol.
Kun tano, maaraman ta an katotohanan pag-abot kan tamang panahon.
Mas nakakasiguro pa an pagbabago kan Constitution ni Cory saka an pagkaka-igwa ni Federalismo kesa sa pagtunaw o pagpara kan dinastiya politikal. Ngonyan pa sana aramon ta na lugod kun siisay an pinaka-marhay asin tultol na dinastiya maguin sa lado nasyonal o lado lokal.
Arin na dinastiya an dapat surogon ta asin paorogon: Villafuerte o an saindang mga kalaban sa provincia?
Duterte, Aquino, Marcos, Lopez, Liberal o Nationalista?