Sa Baryo Ni Luningning

An gabos naisaray sa memorya asin dai na maibabalik. Iyo ini an mga agai-agi nin buhay sa bukid na pig istaran nin Luningning, an babaing bikolana, may gayon nin sarong Morena asin magayon na ugaling bikolnon. Si Luningning nabuhay kaidtong mga panahon na naghihinanapos an termino ni Presidente Diosdado Macapagal asin susog sa mga istorya sa saindang baryo, si Luningning ( bakong tunay na pangaran) makangalas na nagluwas sa kinaban na iguang tindog nin sarong kastila, gayon nin mata nin Pilipina asin ugaling bikolnon, maski ngani an saiyang mga magurang, saradit, Korong an mga buhok asin garong gamgam kung mag orolay. Sa pagka aga, an mainit na aldao, pig sasabayan nin malipot na doros kaya maogma an mga tawo na mag inom nin kape sa saindang mga natad, nag ngingirisi ta an pig oorolayan iyo an sarambayan kan perang mister asin mga misis na an okopasyon iyo an mag taruk nin dalugi, mag ti-ak nin palo-maria, mag oring nin soro, magbono nin orig, asin mag maneho nin pamaba na iyo an nag kakarga kan mga bulig nin saba asin kamote na ipapakal sa banwa. Sa maghapon na pag turukaw sa kubo sa irarom kan poon nin mangga, iguang nag iinom nin sihoktong, igwang nag sisigarilyo nin La Campana Matamis asin iguang nag gigitara sa kanta ni Sylvia La Torre asin Diomedes Maturan. Gabos sinda nag tatao nin respeto sa pag agi ni Tenyente del Baryo na mas bisto sa apod na Tyo Ciso na dati man dayo sa lugar ta si Tenyente tubo sa Bombon na iyo an pig sugo na magbantay sa mga solar asin omahan na pag rugaring ni Senyor Roco. An Tenyente del Baryo nag ooficina sa sarong harong na Anahaw, mayo pa kaidto nin mga Tanod asin mga BSW na iyo an uso ngonian ta sinda an nag lilista kan mga pangaran nin mga residentes na dapat tawanan nin delata asin bagas tuyong nagrapado an bagyo. An mga kababaryo ni Luningning, nag oorogma kun sa saro sa saindang kataid naisihan na nag abot hale sa Manila ta igua ini nin pasalubong na lata nin biskit asin kraker. An mga tawo orogmahon sa istorya kan paglunad sa PNR asin magayonon sa saindang talinga na maisihan an mga magagayon na tanawon sa Manila, kun kaya gulping mga taga baryo an nangingitorogan na mag larga pasiring sa Manila tanganing makanood magtaram nin tagalog. Si Luningning iyo an Reyna nin Kagayonan sa Baryo. Gulpi an nag haharana saiya kung Bangui, asin siya an parating Reyna Elena sa Santacruzan. Si luningning iyo an ejemplo nin magayon na daraga sa kabukiran asin nagpapatotoo na an gayon bako sana makukua sa Siyudad ta gulpi man an yaon sa mga lugar na mayo pa nin koryente. Sa pag agi nin mga aldao, pinag gigiromdom kan mga taga baryo an saindang simple sanang buhay na an pag kakaigua nin bagas mina agi sa pagbabayo nin paroy sa lubang asin ha’lo. Dakula an saindang pag saludar sa Alkalde asin sa Gobernador na sindang ibinoto na mayo nin sobre o pancit. Magayonon mag istar sa baryo, dai nin mga helang an mga tawo, asin solamente radyo an kaogmahan sa laog kan harong. Naging lola si Luningning na an parating istorya sa makuapo iyo magayonon na iribahan kan mga tawo sa Baryo.