Babay, Imperial Metro Manila (Buelta Bicolandia na kami)

May mga LGUs sa Luzon, Visayas, Mindanao, kaiba na an Camarines Sur an naghihimo asin nag-aandam kan kanya-kanyang Balik Probinsya Program.

Igwa na ngani nin mga napiling quarantine areas an gobyerno provincial kan Camarines Sur arog kan Milaor National High School asin Milaor Central School kun sain lalaomon nin 14 diaz an mga haling Metro Manila na gusto nang magpuruli asin mag-estar digdi sa provincia huli ta nagkukuruno-kuno na, ma-trapikon pa asin masakit na ngonyan maghanap nin trabaho duman huli sa pandemya ni Covid 19.

Pero susog sa pinakahuring aviso kan Malacaṅang, an desisyon ni Presidente Rodrigo Duterte maski na ngani an Kabikolan tigbaba na sa low risk general community quarantine (LRGCQ) na pwede nang maglaog sa trabaho, an mga masaod-saod, an mga tao sa Kamaynilaan---17ng ciudades gabos pati an provincia kan Laguna enhanced community quarantine (ECQ) man guiraray ta palibhasa mataong lugar gulpi pa an positibo duman sa Covid kaya abot sa katapusan kan Mayo o tibaad kabangaan kan Hunyo dai pa maka-uruli an mga yaon duman digdi pasiring digdi sa provincia huli ta mahigpit pa an pagluwas-laog kan mga tao. An transportasyon ngani halimbawa mga bus asin pribadong sasakyan dai pa basta-basta maka-biyahe hale sa Manila pasiring sa provincia asin yda-buelta.

Marhay man ini ta kun makabuelo na an pagbiyahe lalo na kan mga Balik Probinsya, orog na nakakatakot sa parte niyatong taga digdi lalo na sa mga banwaan na mayo man nin positibo sa Covid ta tibaad kita logod an magkaurulakitan asin maglakop digdi sa Bikol an nakakagadan na virus.

Naririsa ko an hiro kan ibang politiko na sa paagui kaining Balik Probinsya program garo nag-prepreparar na sinda bako lang para sa eleksiyon sa 2020 kundi para sa bagong sistema de gobyerno na pig-aapod na Federalismo.

Nagigiromdoman ko kan 2015 asin 2016, bilang kaiba kan grupo kaidto na nagkakampanya kan kandidatura para ki Digong, saro sa mga pangako kan samong kandidato iyo an magka-igwa nin sistemang federalismo tangarig mapakarhay an dalagan kan gobyerno Pilipino.

An federalismo saro sa mga paagui nin pagbabago ni Digong sa Pilipinas kaiba na an giyera kontra korapsyon asin droga.

Kaibanan ko kaidto si Commodore Dante Jimenez kan Mariners, Judge Marvel Clavecilla, Fred Ditan kan Sorsogon, si Elmer Abad, Nap Mangente, mga representantes haling Catanduanes, Masbate, Albay asin Camarines Norte, si Alex Parfan, Sammy Garcia, Jenis Nedia, Benjie Santiago asin iba pa.

Dakulang tabang ki Presidente Digong mantang siya an yaon sa Malacañang nangyari an dai piglalaoman na pandemya bako lang sa Pilipinas kundi lakop sa enterong kinaban pati an mga nag-iiriwal na darakulang nasyones kan kinaban arog kan Amerika, Rusya, Tsina, asin mayayaman na nasyones sa Europa.

Dakol an mangyayaring pagbabago pati an pagsulot nin maskara, social distancing, an perming paghanaw ni kamot, magtaranom nin gulayon sa natad, dai pagluwas sa harong kun mayo man nin importanteng lakaw, curfew baro-bangui asin pagka-igwa nin disiplina sa ugali kan mga Pilipino.

Sa pagtao nin ayuda hali sa gobyerno nasyonal asin lokal, naghigos an mga opisyales poon gobernador, mayor, kapitan sa barangay asin hinali ninda an korapsyon sa saindang nasasakupan.

Bako man gabos pero kadaklan. Dakulang bagay ini.

Marhay maraot an nangyari sa pag-abot kan Covid-19. Maraot ta gulping tinamaan, asin may nagkagaradan pati mga doktor asin nagtatrabaho sa mga ospital, dakul an nawaran nin trabaho. Nauntok an transportasyon pero nawara man an grabeng trapiko asin polusyon sa Metro Manila.

May tinaramaan na mga senadores, may nagadan pa ngani sa persona ni dating senador Heherson (“Sonny”) Alvarez.

Maraot ta naapektaran na marhay kan pandemya an ekonomiya kan nasyon asin hanapbuhay kan milyones na mga Pilipino.

Alagad marhay ta ngonyan pa sana asin pakatapos kan krisis na ini magkaka-igwa nin siguradong pagbabago sa buhay kan lambang Pilipino ta magkaka-igwa na kita nin pig-aapod na “new normal”.

Asin federalismo bilang sistema de gobyerno ta an centralisadong gobyerno nasyonal sa Metro Manila luhay-luhay na maididestribuir sa manlaen-laen na rona kan nasyon kabali na an Bicolandia.

Mangyayari ini por medyo kan programang Balik Probinsya bilang preparasyon.

Warning: Dai lang paggamiton sa politika. An mga dating eskwater sa Metro Manila kun magpuruli digdi lalo na kun dai tulos makakua nin marhay na trabaho madaling barakalon an saindang boto sa masunod na eleksyon. An mga ugaling sanggano lalo na kan mga hale sa Tondo sa Manila o hale sa Payatas o Smokey Mountain sa Quezon City tibaad madara pa sa probinsya asin maapektaran an satuyang paz y orden madara pa sa probinsya.

Maski pa pwede na kitang magruluwas-luwas ngonyan pero tanganing dai maglakop an Covid-19 digdi sa Bikol doble o triple ingat kita gabos.