Amerika

Naglangkaw pati si sugar level ko sa laog kan ospital, naraot si tulak ko habang naka-confined sa NICC kadadalan kan mga bareta sa TV orog na kan Fox News asin CNN dapit sa maka-urag na buhay sa Amerika ngonyan.

Dai ko sigurado kun dahil sa nagdadangadang na eleksyon sa Amerika sa Nobyembre ngonyan na taon (si Presidente Donald Trump kan Republican Party para re-eleksyon kontra sa manok kan Democratic Party), an pagkawara nin trabaho kan milyones na Amerikano dahil sa pandemyang Covid-19 na lakop-lakop sa Estados Unidos, o an pakagadan kan sarong itom na si George Floyd sa kamot kan pulis na puti duman sa ciudad kan Minesota na iyo an pinadatulan kan kariribokan, mga riots, protesta, suruluan nin mga edifiscios, mga police cars, harabunan sa darakulang malls, garadanan entre kan mga itom asin mga puti asin dai pag-galang sa mga establisedong leyes kan gobyerno Amerikano.

May curfew sa mga mayor na ciudades arog kan Washington DC, an cavisera kan Estados Unidos, sa Nueva York, sa Atlanta City, Birmengham, Philadelpia, Miami, San Francisco, Los Angeles, asin iba pang mayor asin darakulang ciudades sa enterong Estados Unidos de Amerika.

An ground zero kan protesta iyo an Minnisota kun saen pinaheling kan mga nagproprotesta an daing respeto o pag-galang sa ley.

Sa FB post kan sakuyang amigo asin kaklase duman sa Las Vegas estado kan Nevada segun saiya “America as literally burning.”

Sabi man kan sakuyang kababayan na nag-eestar sa Los Angeles, grabi na an “looting digdi”, alagad sa ibong na lado saro ko man na amiga sa California na ka-batch ko kan high school 66 na kolehiyala bako man ngaya sa enterong Amerika an daing datang nangyayari ini kundi sa piling lugar sana. Bako ngaya ining panalmingan kan daing datang ugali kan mga Amerikano ta magayon an buhay sa mayoriya kan 50ng estados kan Amerika. Mabuelta an katoninongan kan magaya-gayang buhay sa Amerika sa tabang kan Mahal na Diyos dagdag niya pa sa reaksiyon, sa mga litratong pig post ko sa facebook hali sa makangiri-ngirhat na pangyayari sa laog kan nagkakapira nang aldaw duman sa Amerika.

An pigngangalas ko lang ta idtong mga “Amerikanong nadugue” na dapat mag-uruli na digdi daing girirong-girong.

Sige an banat ninda sa Tsina, sige an tabuga ninda ki Presidente Duterte, ngonyan silencio. Surupog garo. Idtong retired nurse na Pilipino, idtong retired US Navy sailor na taga Naga alagad dai na nag-uuli digdi ta kaiwal an gabos na tugang dahil sa mana sa daga, idtong brod ko sa Frat na graduate sa UPLB, idtong paryente ko na retired man sa USN asin iba pa dai na nagkukurutat ngonyan.

Mayo sindang ibang sapa kundi tatsaran an Tsina, tabugaon si Duterte asin an saiyang pag-iriba, menoson asin basulon an 16 milyones na Pilipino na nagboto ki Digong para Presidente kan Pilipnas, pero ngonyan na malaen an nangyayari sa Amerika dahil sa soboot “lack of leadership”, racism o pag-iriwal kan mga taong man-iba-iba an kolor kan kublit asin an“anarkia.”

Dai ako makatubod, naheherak ako sa kamugtakan sa mga pangyayaring dai piglalaoman lalo na sa sarong mayaman na nasyon, poderoso, industriyalisado asin maka-demokratiko. Napapahibi pati ako.

Sabi ko ngani ngonyan an panahon na an Pilipinas asin iba pang saradit asin pobreng nasyones kan kinaban na daratong pigmemenos asin pigtatatsaran ngonyan an panahon na maherak kita sa mga dakula asin mayayaman.

Garo an protesta ginigibong pantahob sana sa tunay na intensyon na harabunan an mga mamahalon na tindahan poon East Coast to West Coast kan Amerika arog kan tindahan ka Louie vitton, Gucci, Rolex, asin mamahalon na produkto, pinaparasa an mga salming kan tindahan, pigpapasabog an mga edificio asin awto kan pulis, tumang sa mga autoridad na nagsasaway asin talagang nagpupungot asin nagwawala sa tahaw kan tinampo maski sa harani kan White House sa Washington asin duman sa Manhattan sa New York City.

Pigpa-arapod na an national guard na magtabang sa pulis sa pag-untok kan kariribukan tanganing maibalik an paz y orden. Padagos an iringan saka bangayan kan mga politiko magpoon sa White House sagkod mga state capitols. Nag-aarakusaran nin kapabayaan alagad an masid kan mga taga-media nagdu-duwa-duwa an mga lideres kan nasyon sa pag-aksyon kontra sa mga responsible kan kariribukan.

Dapat maontok na ini ta kun orog na maglala tibaad dai na kayahon na maresolberan an problema sa politika na pwedeng pabagsakon an ekonomiya nasyonal kan pinakapuderosong nasyon sa kinaban.

Pigkomparar ko an retrato kan mga nagproprotesta sa Amerika asin an mga naghahalat nin lunadan sa EDSA digdi sa Pilipinas, pigmamasdan ko asin nagka-igwa ako nin desisyon na mas marhay mag-estar sa pobre alagad matoninong na nasyos arog kan Pilipinas.