top of page

An Badang Ni Pay Amon



An paraiso, mayo sa kalangitan ta ini yaon sa Pacol. Iyo ini an pasuba asin pakunswelo na linyada nin tataramon ni Pay Amon, agom ni Tya Deling, mga orihinal na abitantes kan Barangay Pacol sa may parte kan Km. Diez. Kaidtong dekada 80, saro pa sana akong ba’gohan sa radyo asin kaming mga announcer iguang kaugalian na pasyaran an samuyang mga listeners asin an saro digdi iyo an mag agom ni si Pay Amon asin si Tya Deling. Sinda namumuhay nin ordinaryo ta an saindang harong gibo sana sa kahoy asin tiklad asin mayo nin linya nin koryente. Dai sinda tinawan nin suerte na magka igua nin sadiring aki kun kaya nag ataman sinda nin mga sobreno asin sobrena na saindang pig pa escuela sa marhay na escuelahan. Nainganyar kaming magpasyar sa saiyang badang ta sinda Pay Amon asin si Tya Deling, huna mo mga alabadong pobrehon an mga bado, luma pa an mga tsinelas alagad an mga bitbit na pasalubong sa estasyon iyo an mga matataba na guna na manok, mahamot na bagas na sampaguita, mga batag na lakatan, mga kamote na indelible asin masapog, asin manlaen laen na klase nin frutas. Sa saindang pag istorya, nagluluwas na dai sinda nakapag escuela nin toltol ta an saindang apod sa tsokolate na saindang pig hihigot sa pamahawan iyo an Sekolate. Ini tunay na mainit asin masiram ta puro giniling hale sa kakaw asin ginibong tablea tanganing gamiton sa mga handaan arog kan pasyonan, krismas, bagong taon asin fiesta. An Badang, kadakol tanom nin kakaw kaya kadakol sinda nin table na itinatawo sa mga kabisto asin kataraid. Bako lang kami sa DWRN na pinapamayohan ni Atty. Celso Baguio an parating pig iimbitaran ni Pay Amon kundi maging an ibang estasyon nin radyo. Ako mismo naoogma ta sa pag bisita ko sa badang, minapuli akong may bitbit nin manok, bagas, tablea, gulayon, asin kadakol pang iba. Gusto kong iistorya digdi an kakanon na Rimas. Sa lamesa ni Pay Amon iguang mirindalan na Rimas, na sa inot na pagmasid ini garong prinitos na kamote, alagad mas masiram sa kamote. An Rimas bakong root crop kundi sarong gulay na kapamilya kan ogob asin langka. Para ki Pay Amon asin Tya Deling, tunay na paraiso an saiyang badang sa km 10 ta ini mafreskohon, madoroson, malinig, asin magayonon dangogon an mga bura’ nin man iba ibang klase nin gamgam. An dalan pasiring, iyo an saradit na ba’sog nin mahiwas na omahan , asin kaipuhan balyohon an sadit na salog na konektado sa inarihan kan Mt. Isarog. An tulay iyo an gibo sa kawayan na interong nag raragitnit kun inaagihan nin mga bisita. An saindang sadit na harong, napapalibotan nin mahibog na mga kawayan na iyo an pig kukuanan nin gulayon na lambo o tinumtuman, kadakolon nin darakulang poon nin manggang damulag asin Indian mango, may haralangkaw na poon nin star apple, santol, pili, avocado, guyabano, asin mga bayawas. An gabos na nagtatalubo sa badang asin mga hayop na nabubuhay, poros sa pag asikaso kan gurang na mag agom. Mala ta minsan nag fiesta an Pacol, kaming mga taga radyo kasarabay an ibang mga pulis sa Naga, orogmahon na nag daguso sa badang ni Pay Amon. Mayo nin sinabi an mga kakanon sa SM, ta kadakol nin luto nin karne, asin mga fried chicken. Kan haros Madali nang maubos an mga manok sa lamesa, nagkurahaw sana si Pay Badong ta an sabi iyo na magkua sana nin fried chicken sa natatakupan na dakulang planggana sa irarom kan lamesa, asin yaon duman an kadakolon pang prinitos na natural na manok. Kadakol nin ibos, latik, asin biko, igua pang mga dulce nin tangkwa, bokayo asin fruit salad. Perang dekada na an naka agi, dara nin kagurangan, nagpahingalo na an maboot na mag agom asin an iwinalat na istorya sa samuyang mga taga radyo iyo an katotoohan na an tawong mahigoy dai nanggad magugutom. Sinda an mga tawo na mayo nin kwarta sa bulsa alagad kadakol nin kakanon sa ibabaw kan lamesa. Tunay na paraiso an badang ni Pay Amon asin ni Tya Deling diya sa Km. 10, sa Barangay Pacol.

bottom of page