top of page

An Kabukidan



Sarong mahalagang bagay an nahiling kan pag-agi kan bagyong si Karding (Noru) an halaga kan kabukidan kan Sierra Madre na nag-papaluya kan rapado kan bagyo sa Luzon. Garu ining sarong ina na minasagang sa peligro na minaatake sa saiyang mga aki. Alagad kun ano an ginigibo kan tawo sa kabukidan na ini, iyo man an balos na itinatao kan tawo sa mapag-ataman na ina. Kun an balos iyo an pag-ataman kan kabukidan, ini sarong simbag nin sarong maray na aki. Alagad Kun an balos iyo an pag-ubos kan kahoy, pagmina, asin pagraot kan mga recuerdos digdi, ini sarong balos kan aki na daing pagmakulog. An mga bukid man nanggad, garo sarong ina na minasagang sa kusog kan bagyo, na kaipuhan tang atamanon bilang natural na depensa sa satong mga komunidad, bilang balos sa sarong ina na nag-aataman sato.


Dae nararayo sato an kamatean sa kabukidan na ini. Sa Kabikolan igwa man kitang kadakol na mga bukid asin bulkan na minasagang man sa mga bagyo na minarapado sa sato. Yaon an Isarog, Asog, Kalinigan Mountain ranges kan Lagonoy na igwa pa nin nagkapirang mga bukid (Cam Sur); Mayon, Masaraga, Malinao (Albay); Labo, Bagacay, Cadig, Susong Dalaga (Cam Norte); Bulusan, Pocdol (Sorsogon); asin an mga bukid pa sa Masbate asin Catanduanes.


Kadaklan na beses, an halaga kaini daing gayo natatawan nin dakulang paghiling, huli ta ini nahihiling sanang sarong recuerdo na pwedeng abusuhon. Alagad, orog sa gamit, an Kagayonan saka an utang na boot ta sa balaog na ini na minasustento sa buhay kan Kabikolan, dae ta nanggad matawaran.


Mahihiling ta ini sa paagi kun pano ta pinapahalagahan sa paglunsar kan mga reglamentos sa pagpapundo kan mga pagputol kahoy, pagparatugot sa kadakol na pagmina asin quarry, asin pagpabaya sa mga pag-ubos kan manlaenlaen na may buhay sa mga kabukidan na ini. Sa hiling ko, kun igwang mga proyekto an mga tawo sa lugar kan mga may bukid na ini, ini dapat an pag-ataman digdi. Kita na dakol nin pakinabang sa mga bukid, maninigo na dakol man gibohon tangani na maprotehiran ini.


Dae ta na gayod halaton na an mga bukid na ini an maghinanakit sa kapabayaan ta. Mas makatakot sinda, kun sinda mawaran nin kusog huli lamang sa mga pag-abuso kan tawo. Dae ta na halaton an pagrasay, baha, Pag-alang kan mga uma, asin pagkawara nin mga kakanon.


Ingatan ta, asin balusan nin maray na gibo ang mga ini siring sa mga aki na nagmimidbid nin utang na boot sa saiyang ina.


bottom of page