top of page

An Okoy Ni Tyang Busing



Ang pinaka masiram na okoy sa “kinaban”, iyo an okoy ni Tyang Busing kaidto duman sa Balonggay, Calabanga. Iyo ini an pig hahanap ni Albert tubong Naga, retiradong US Navy asin permanenting naka istar sa San Diego ta dai na kaya mag biyahe pabalik sa Pinas dara kan sobrang katabaan. Sa orolay olay kan mga bikolano duman sa America, nasambitan an pagbuhay liwat kan “rota” sa Balonggay na kaidto pig aagihan kan Bus na Alatco asin pig sasangkay sa dakulang barge tanganing ibalyo sa pampang kan Cabusao. Nagsoltero si Albert na mayong ibang aram na agihan an saindang familya kung mina duman sa Manila kundi an Balonggay asin saro sa kaogmahan kan mga biyahero iyo an pag pahingalo sa Balonggay para maglunad sa barge. An pinag titiriponan iyo an tindahan ni Tyang Busing na gibo sa tiklad asin duman pig luluto an maragsikon na okoy na pano-pano nin saradit na pasayan bakong arog kan ibang okoy na pig titinda ngonian na tolo-tolo sana an pasayan asin lamo lamo sana nin arina. Kaya masiram an okoy ni Tyang Busing ta mismong an saiyang esposo na si Tyong Binong gurangan na paradakop nin pasayan sa Bicol River. Nakapila an mga parabakal nin okoy na Ganado sa siram ta ini pig budbudburan nin suka na may pig ronot na pamienta, dinokdok na bawang asin pig purusi na siling labuyo. Maski an mga mayayaman na bikolano na nakalunad sa mga Berlina, Chevrolet, asin Mercedez Benz dai nanggad mina sangkay sa barge na dai muna maghapit sa tindahan ni Tyang Busing para magpa ragamo nin okoy asin magbakal pasalubong pasiring sa Manjla. Alagad sa paliwanag ni Ed de la Rosa, tubong Canaman asin bakasyonista hale sa Los Angeles, maogma siya na maaraman na magkaka iguang halabaon na duwang tulay na masugpon kan Libmanan asin Canaman tanganing diyan mag agi an mga biyahero pasiring sa Manila asin pabalik sa Bicol. Duman pig giromdom ni Ed an masaganang pagbuhay sa Balonggay kan yaon pa an Barge. Aki pa siya, kabit kabit ni Nany niya pasiring sa Manila, asin kada pag abot ninda sa Balonggay, nahihiling ni Ed an kadakol panienda na mga kakanin na kaipuhan kan biyahero tanganing dai magutom. Yaon an mga pig titienda sa nigo na binanban na gibo sa Bombon ( igua man binanban na Famoso sa Lagonoy), yaon man an balisuso na gibo sa bagas asin sa kamoteng kahoy na pinapa ipitan nin lukakdon. An mga pasahero naoogma sa pagkakan nin mainiton na paksiw na rabut nin vaca o damulag, asin dinuguan sa mga sadit na tindahan na iguang partner na bihon o puto ta dai pa uso kaidto an loglog asin kinalas. Kadakol an paratienda nin pangodtohan arog kan maloto, panira na karne, gulay asin sira. An kape gibo pa sa ginaga na barako na hale pa sa Batangas asin Kumagingking sa Calabanga, alagad bantog na pig gigiling sa saudan kan Naga, ini mas masiram kun pig titigisan nin gatas nin Liberty asin Darigold. Masiram an kape sa Balonggay ta ini iguang kapartner na Pan legazpi (Famoso an pan legazpi sa Quality Bakery) na pig lahidan nin Star Margarine. Kaya an pampang kan Balonggay iyo an tanawan nin mga kadakol na biyahero na huna mo yaon sa fiestahan ta sige ang sarapa nin kakanon ta wala-too an masisiram na kakanon. Nausong bakalon tanganing sapaon asin ipasalubong sa Manila an Sinuman na luto sa galyang na sangkaka na iguang tutong sa ibabaw asin ini nakakaag sa dahon nin batag. An okoy ni Tyang Busing dai malilingawan ta iyo idto an tunay na okoy ta mas dakul an pasayan kesa sa arina. Minsan man na inarog an okoy ni Tyang Busing kan isara na an Balonggay kaya si mga para tienda nin okoy nag rigaton sa Naga, asin sa gilid kan basket naka bitay an bote na may suka asin paboritong mirindalan kan mga naka unipormeng empleada nin mga oficina sa PNB Building, GSIS harani sa Pulis asin Old GSIS na iyo na ngonian an Naga Land Hotel, PNR Station asin Kapitolyo Provincial. Sa pagkulang kulang kan dakop na pasayan, nagbutwa naman an maragsik na lumpya na may laog ubod nin niyo asin kadikit na pasayan na paborito kan mga empleado sa oficina ta ini pig bubudburan man nin suka na may pamienta. Saro sa nabantog sa lumpya iyo si Rocky Bayobo tubong Concepc ion Grande ( saro na siyang announcer sa Polangui). An tulay na masugpon kan Libmanan asin Canaman, dai na maagi sa Balongay kaya dai na mabubuhay an dating masagana na karakanan nin mga biyahero. An longest bridge kan Bicol, magiging arog na kan mga darakula asin haralabang tulay sa San Francisco California, na an nag aagi iyo an mga magagayon na awto na minapundo sana sa mga kakanan kan Jollibee asin Mc Donalds, an pantalan kan Balongay parte na sana kan History asin memorya kan satuyang mga ninuno.

bottom of page