Calabanga
Antes maguin sarong banwaan na Calabanga, an saro sa pinaka-dakulang municipyo kan CamSur, kan an Quipayo sarong antigong parokya, pinaka-dakula asin pinaka-gurangan an Calabanga palan pig-aapod kadtong “kakabalangan”. Diyan pighugot an ngaran na Calabanga.
An banwaan nin Calabanga iyo an saro sa pinaka-paborito ko sa provincia nin Camarines Sur bako lang ta nagserbe ako bilang bokal na nagrepresentar kan ika-duwang distrito kabali an Calabanga sa laog nin 15 anyos kundi gulping Calabanguenyo an sa paghuna ko “outstanding” asin mga pambihirang Bikolano.
Gulpi an kaklase ko kan ako high school pa na taga-Calabanga. An banwaan may 48ng barangay kaayon na an Sabang na bantogan na mayaman sa sira asin ibang yaman nin dagat partikularmente an Abo na pinaghahangay an namit kaini lalo na an badi asin an biti sa ibang parte kan Bikol maski duman sa Metro Manila. Saro pa an kasag gulpi sa San Miguel Bay.
An Quipayo na igwa nin 6 na barangay iyo an pinaka-gurangan na parokya sa Camarines Sur na sabi sakop pa an Libmanan asin mayoriya kan mga barangay sa laog kan Calabanga asin Tinambac pati na an mga banwaan kan Magarao, Bombon asin Canaman. An nasambit na mga banwaan impluensiyado kan kultura, lenguahe, tono asin ugali kan mga taga-Calabanga. Matua lang an Naga bilang parokya. Bago ko malingaw pati boto sa eleksyon impluensiyado an kataraid na banwan.
Apuera kan mayayaman na barangay sa linya nin agrikultura asin pagsira yaon pa an mga tourist destinations arog kan Hinulid na pigdadayo nin ginatos na ribong debotos kun Semana Santa pasiring Calabanga hali sa Naga asin manlaen-laen na banwaan tanganing magbisita ki Amang Hinulid. Haros aro-aldaw lalo kun aldaw na Biyernes gulping tao an nagsisidalaw sa Kapilya ni Hinulid.
Pero an pinaka-interesante sa banwaan bako an mga magagayon na lugar kundi an mga mismong personalidad na nagkamurundag, nag-eerestar, nag-eereskwela asin nag-oorgolyo na sinda mga Calabanguenyo.
An primerong congressman kan primer distrito kadto sarong taga-Calabanga idtong depuntong Congressman Emilio Tible Sr, si Congressman Celso O. Baguio na naguin RTC jugde sa Gapan, Nueva Ecija, an sarong naguin Outstanding Bokal kan provincia iyo si Atty. Vicente Bonot na buhay pa sagkod ngonyan, idtong depuntong David Naval Sr na pirming topnotcher sa junta asin topnotcher pa sa bar examination, an aki niyang si Angel Naval na haloy man naguin bokal. An dae nadadaog na mayor kan Calabanga idtong depuntong Dominador Medroso Sr, saro man na naguin alkalde, idtong depuntong Julian Dumalasa na sarong sikat na musikero asin lider kan bantogan na JD Orchestra, idtong depuntong mayora Evelyn Santiago Yu na sarong babae alagad pusog na lider politiko asin popular sa kasaraditan. An esposo ni mayora si depunto Dr Doming Yu, naguin haloy na presidente asin director kan Casureco II, an pinaka-dakulang electric cooperative sa Bikol.
Si Jonamar Salvosa, sikat na pintor o visual artist sa Pilipinas na pigtutubodan na pighahangaan an saiyang mga obra bako lang sa Bikol, sa Kamaynilaan kundi sa enterong Pilipinas o sa luwas kan nasyon.
Kadakul pang sikat na mga taga-Calabanga na pighaharangaan arog ki Atty. Ric Diaz na naguin dramatista, announcer, college professor, PRO kan UNC asin ahente kan NBI na naguin NBI director sa National Capital Region, Cebu asin Central Luzon, si Rudy Baldemor kan Tordilla-Baldemor clan naguin director kan Tesda asin peace and development consultant sa Mindanao, sa South Pacific sa lindong kan International Labor Organization (ILO) kan United Nations, si Genaro Bordado kan ILO, Director Fortunato Bosangit kan Tesda, Admiral Adel Luis Bordado kan AFP, Fiorel Salvo na naka-agom sa Quipayo asin sikat na broadcaster sa America.
Si Commissioner Dominador Medroso Jr kan Depertment of Labor, si Engr. Melvin del Puerto Jr na aktibo sa manlaen-laen na aktibidades digdi sa Naga asin sa America. Si Greg Castilla na sarong professor asin parasurat na hali sa Quipayo, an bankero na si Jorge Palma, an banker na si Juvy Dumalasa, Atty Vicente Tordilla Jr, Honesto Dumalasa (founder kan Sarong Bangui Kamaynilaan), an bankerong si depuntong Jose Narvadez, si Eric Dulong aka Boy Agta, si Romar Vasquez aka Christopher, Arnulfo Nongnong V. Santiago nan aka-agom sa Sabangasin Salvacion-Baybay, si radyoman Paul Santos an bagong kapitan kan Sabang, si David Dollano an broadcaster na habong magadan, Engr Pablo Tordilla asin an saiyang agom na si Judge Corazon A. Tordilla, Dr Zenaida T. Bonete PhD, Jaime Malanyaon Sr, sikat na bokalista, Emmanuel Ower Andal dating Usec asin PNR general manager, Benjamin Milano nagpoon man sa radyo, naguin consultant sa ibang parte kan Asya, naguin citizines of the World, ngonyan haciendero na sa provincia nin Rizal, asin kadakul-dakul pang iba na mga bright boys and girls. Pasensiya nap o si dae ko nasambit, sa masunod na lang.
Sa mga tao asin lugar kan Calabanga an dakulang banwaan pwede nang maguin sarong ciudad baka maenotan pa an Pili huli sa higos kan mga taga-Calabanga. Saro diyan si outgoing Congressman Gabriel Hidalgo Bordado Jr na seguro kun maguin alkalde maguiguin totoo an pangaturugan kan mga taga-Calabanga na magka-igwa nin Calabanga City masunod sa Naga City asin Iriga City. An Albay igwa nin tolong ciudad Legaspi, Tabaco asin Ligao. Baka magsunod na an Daraga.
Si Bordado bako lang politiko, parasurat, orador asin lider kan mga agrikultur asin parao
ma, naguin siyang Konsehal asin Vice Mayor kan Naga. Naguin PRO kan BRBDP, sekretaryo kan Naga asin trusted consultant ni depuntong Jesse M. Robredo.
An problema ni Bordado kuarta ta sabi kan mga propesyonal na politiko kan mga banwaan kaipuhan 50milyones de pesos tangarig magana bilang mayor. Mayo daa siya kaiyan saka dae pa siya napa-rehistro sa Calabanga. Halat-halat kita.