Indigenous Peoples National Summit Ginibo

Ni Sonny Malate

GOA, Camarines Sur - Ginibo an ika-duwang Indigenous Peoples (lPs) Summit sa ciudad kan Quezon. Ini pig-initiar kan National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) asin pig-atendiran kan mga Indigenous Peoples Mandatory Representative (IPMR) sa mga local legislative body sa bilog na nacion.

An pagtiripon significante mantang kan Agosto 9, 2023 pigcelebrar an "International Day of the World's Indigenous Peoples" na may temang "Indigenous Youths as Agents of Change for Self Determination."

Si Rafael G. Belleza, IPMR sa Sangguniang Bayan kan Goa, saro sa walong representantes kan Bicol. Siya nagpoon sa pagigin mandatory representative kan grupo sa Consejo kan Goa kan Deciembre kan tuminalikod na taon.

Sa probinsya kan Camarines Sur, an pinakahuring banwang nagkaiguang IPMR sa Sangguniang Bayan iyo an Baao. Sa Partido Area, pig-aasikaso na man kan local na gobyerno kan Tigaon na magkaigua nang mandatory representative an IPs sa Sangguniang Bayan kaini.

Mga mahalagang bagay dapit sa marhay na kapakanan kan mga IPs na pigbubusol kan gobyerno an pigtukar sa pagtiripon. Si Belleza, kairiba an grupo niya, naoogma sa mga esfuerzos na piggigibo para sa sainda kan gobyerno.

Siring man, pig-aapreciar ninda na pigreconucir na sinda ngonian kan sociodad bilang mga tugang sa comunidad na may mga poder, derechos asin responsibilidad sa irarom kan RA No. 8371 o Indigenous Peoples Rights Act of 1997. Dagdag pa kaini iyo an mga naiibang biyaya asin beneficio ninda bilang minoriang sector kan comunidad.

Bilang ex-oficio member kan Sangguniang Bayan kan Goa, si Belleza activo sa pag-manejo kan mga actividades para sa mga IPs. An Goa iguang doceng IP community asin gabos kaini igua nang IPMR sa Barangay Council kun kaya an voces ninda facil nang nadadangog sa Consejo.

An local na gobyerno kan Goa sa pamamayo ni Alkalde Marcel S. Pan asin Sangguniang Bayan sa liderato ni Bise Alkalde Alfredo P. Gonzaga III, bilog an suporta sa mga IPs sa Goa. An alkalde an nagdonar nin sarong hectariang lote para sa Goa- Apog Heights Elementary School, barangay San Pedro Aroro, na nakatalaan nang magbukas sa orug na madaling panahon.

Segun pa man ki Belleza, an grupo ninda nagsumiter nang Project Proposal sa Philippine Coconut Authority (PCA) para sa pagproceso nin abono gikan sa bunot nin niyog. An PCA matao nin equipaje sa pagproceso nin abono gikan sa bunot kan niyog. An Partido Area may mahiwas na pananom nin niyog na an bunot puwedeng koahan nin material para sa livelihood project kan mga IPs.

Dagdag pa man ni Belleza, makikicoordinar sinda sa Department of Trade and Industry (DTI) na magkaigua nin skills training sa mga barangay na mayaman sa mga local na producto na pwedeng pakinabangan bilang dagdag nin burabod nin pagbuhay.

Pigbanggit kan IPMR na saro digdi iyo an karagumoy na piggigibong banig sa Sitio Lip-ak, barangay Catagbacan. Sa ngonian, sa barangay Salog, an ginikanan na barangay ni Belleza, an dakol nang nagibong lampshade hale sa kawayan.

Sa dagdag na mga programa para sa kapakanan kan mga IPs sa Goa orug na sa lado nin edukasyon, sinabi ni Belleza na sinda naghihimo na nin scholarship program para sa mga hubenes hale sa pamilya kan mga IPs.

Mientrastanto, maogmang pigbuyagyag kan Consehal na sa orug na madaling panahon magkakakaigua nang titulo an mga daga na kairiba sa ancestral domain kan mga IPs sa banwaan na ini.

Katakod kaini, siya nagpapasalamat sa suporta kan mga agencia kan gobyerno sa IPs sa pangengenot kan NCIP Bicol sa pamamayo ni Regional Director Agosto Maglunsod.