Laboy sa Bitis Ni Tyo Badong

Pig buklat ko an naka lista sa Google tanganing aramon sana an pinag gikanan kan pag celebrar nyato kan Father’s Day sa kada 19 kan Hunyo. Ini nag poon sa espuerezo ni Sonora Smart Dood, taga Spokane City, Washington, duman sa America. Pig saysay ni Sonora an sakripisyo kan saiyang ama na si John Bruce Dood, na makalihis na magadan sa pangaki an saiyang ina, solamente si John an nagpaka higos para buhayon sindang anom na magturugang. Nahiling ni Sonora an tunay na gawi nin sarong responsableng Ama, na mayong sinayang na panahon kundi an magtrabaho tangani sanang matawan nin masiram na pagkaka, magayon na turugan asin tamang edukasyon an saiyang mga aki. An Father’s Day nagpoon kan June 19, 1910 duman sa Spokane, sarong mainit na lugar sa Washington. Alagad, digdi sa satuyang kapalibotan, kadakol mga nakatagong istorya tungkol sa mga mahigos asin mga responsableng ama. Aram ko na gulping mga para basa kaining Bicol Mail an iguang kanya kanyang magayon na istorya nin kahigusan kan saindang Ama. Magayon na gawi an iheras sa ibang tawo an magayon na istorya kan satuyang ama.

Si Tyo Pekto Borja, ama ni Councilor Ervin Borja (Anouncer sa Radyong Balansyado) tubong Tinambac asin saro man na Naguenio. Si Tyo Pekto sarong public school teacher kaidtong panahon masuerteng nakapangagom si Tya Oying (hale sa familya Tuy kan Cagliliog ) apuera sa pagmaestro siya pa an coach kan kawat na baseball sa provincia nin Camarines Sur. Bistado si Tyo Pekto kan mga paradalan sa Grandstand kan Camarines Sur National High School ta siya an nagpasikat kan kawat na Baseball. An edukasyon asin pagiging mahigos sa sarong tawo iyo an itinukdo ni Tyo Pekto sa saiyang mga aki, sagkod nag abot sa punto na ini naging istriktong Ama ta habo nin aki na magdakulang bolakbol, mala ta iguang naging doktora, may naglaog sa US Navy asin gabos sinda pinalarga ni Tyo Pekto pasiring sa America.

Si Tyo Ciso (Narciso Moralde), tubong Bombon Camarines sur, sa istorya kan matua niyang aki na si Pedio (naging empleado sa Solid Bank), iyo an dahilan na gabos sindang 8 magturugang napagtapos nin pag aadal sagkod na nag istar sinda sa America. Hali sa harayo asin bukid na barrio kan Bombon, pig dara ni Tyo Ciso an saiyang familya pasiring sa Naga tanganing makapag escuela sa mga marhay na escuelahan ta mayo nin marhay na escuelajan kaidto sa barrio kan Bombon. Naki pag areglo si Tyo Ciso ki Senior Sulpicio Roco, Sr., ama ni Congressman Cho Roco na maka tugdok nin harong sa bakanteng lote kan mga Roco sa Naga karibay an pagtrabaho ni Tyo Ciso bilang enkargado kan mga omahan kan mga Roco duman sa Bombon. Maski sibot sa trabaho, nakukua pa ni Tyo Ciso an mag saod nin bastanteng pagkaka para sa familya ta an saiyang maboot na Misis si Tya Mary ( Family Saballegue of cabusao) iyo man an nag aataman kan mga aki sa laog kan harong. Sarong istriktong ama si Tyo Ciso, ta bawal an pasaway asin solamente an pag concentrar sa escuela iyo an tugon sa mga aki.

Caromatig sa Barangay Carolina kan Ciudad nin Naga, bistado si Tyo Badong (Salvador Sales) na sarong matibay na karpintero na tubong Maysalay duman sa Goa, alagad nag adbentyur na maka abot sa Carolina dara an pagiging matibay na karpentero. Dara nin suerte, nabisto nya an Familya Austria na maysadiri kan dakulang omahan sa Sitio Caromatig asin duman nagpoon an saiyang abilidad sa pagtanom nin paroy, mais, frutas, gulayon asin an pag ataman nin manlaen laen na hayop. Masuerte si Tyo Badong na napangagom an magayon na si Tya Veron ( Veronica De Chavez tubong Batangas alagad nagdarakula sa Carolina ) ta an babaing batanguenia masinop sa laog kan harong. Bistado sa Caromatig si Tyo Badong na pag minapuli sa saiyang harong nahihiling sa mga bitis kaini an “laboy” tanda sarong lalaking para oma. Alagad, sa daing ontok na pagtrabaho sa oma asin pagkarpentero, napagtapos niya sa pag escuela an 8 mga aki na ngonian anas yaon sa marhay na estado.

An Sadiri kong Ama. Gusto ko man giromdomon an sakuyang Ama (Pablo de los Martirez) naging Barrio Captain, mahigos na parabuno nin orig sa mercado, mapinadangat kaiba an samuyang ina (Florentina Arcilla Ibatuan tubong Calolbon). An sakuyang ama napaka istrikto ta inarog niya an ugali kan saiyang ama, na an kada makomiter na kasalan iguang kabaing na kastigo, alagad siya makarinyo sa mga aki. Sa paglaog mi sa elementarya, gusto niya gabos kami mag escuela na may sulot nin sapatos ta habo niyang mag arog sa ibang aki na naglalaog sa klase na naka bitis o tsinelas. Maka sayang na joven pang marhay kaming 8 niyang aki kan siya maghumale sa kinaban.