Maghapot kita ki Father

Dear Father Bill,

Pano po pinipili an Santo Papa?

Minagalang, Almira

Dear Almira,

Nagkakaigwa nin “Papal Conclave” para pilion an bagong Santo Papa. An “Conclave” sa pagkakaintindi ta ngonyan masususog ta pa sa panahon kan Middle Ages, asin ini tinogdas para maiwasan an pagkabakante (Sede Vacante) kan posisyon kan Santo Papa nin halawig na panahon asin mga panluwas na pakikiaram o impluwensya. An “Conclave” hale sa duwang Latin na tataramon: cum (with) and clavis (key). Sa termino kan Simbahan, ini nangangahulugan nin sarong suway o tagong lugar kun saen ginigibo an pagpili kan bagong Santo Papa kan mga cardinals.

An “Conclave pormal na tinogdas kan taon 1274 ni Papa Gregorio X. An “Conclave” na mapoon sa Mayo 7, 2025 para pilion an ika-267 na Santo Papa iyo na man an ika-76 na paggibo kaini sa presenteng porma asin an ika-26 sa laog kan Sistine Chapel kun saen ipininta ni Michaelangelo an Huring Paghuhukom (Last Judgment) sa kisame kaini.

Sa paglipas kan mga taon, kadakul na mga pagbabago an luway-luway na pig-introducir sa procedimiento sa pagpili kan Santo Papa. An enot na ginibong pagbabago pinaggibo ni Pope Nicholas II kan 1059 sa paagi kan Papal Bull na In nomine Domini, kun saen sinasabi na mga cardinals sana an pwedeng magpili kan bagong pinaka-lider kan Catolicong Simbahan. Bago kaini, an Kasalihid ni Pedro pinipili na may participasyon an comunidad kan Simbahan: pighihiling o pig-aadalan kan mga padi an mga kandidato na pigtutulod kan mga tawo, asin an mga obispo an minapili sa Santo Papa.An mga panluwas na impluwensya asin pakikiaram hale sa mga makapangyarihan sa politica nagkakaigwa nin dakulang papel sa pagpili, kadaklan na beses nakakaolang sa proceso kan eleksyon. Kan 1179, pinaluwas ni Pope Alexander III an Constitution Licet de vitanda na nagsasabi dapat an sarong kandidato sa pagka-Santo Papa kaipuhan makakua nin “two-thirds majority vote” — sarong elemento na ginigibo sagkod ngonyan.

An minagalang, Fr. Bill

* * *

Email me at: billparisadmu@gmail.com