“Vote buying”
Bihirang magrilibot an grupo nin mga kandidato sa mga harong-harong ngonyan pero patos nin posters, tarpaulin asin billboards kan mga politiko an mga barangay, banwaan asin ciudades patin mga kahoy, kudal, poste, tinampo asin highways.
An sabi bawal daa sa mga edeficios kan gobyerno an magbugtak nin mga pabantulin kan mga politko pero iyo man guiraray an nangyari, sa mga municipyo an mga lanob asin kudal na propiedad kan gobyerno pano nin mga taplak ta dai man pigsasaway kan Comelec.
Sabi an Comelec iyo an namamahala kan Operation Baklas ( na dai pati kabali an PNP o an mga pulis) pero mayo man bagang guiniguibo maski pigsasarabihan na kan mga pagbabalga na guiniguibo kan mga politiko.
An mga radyo ngani asin telebisyon nag-ontok kan broadcasts kan Semana Santa partikularmente poon kan Jueves Santo sagkod Sabado de Gloria, sa parte kan mga nagkakandidato asin sa mga lideres imbes na mag-distribuir nin kuarta maski pa pasalipit sana mayo na ngonyan huli ta probihido daang marhay asin mahigpit pang pigbabantayan kan mga nanunungdan.
An guiniguiribo ngonyan pinapatiripon sa sarong dakulang lugar o sa ibong na banwaan na harayo sa ka-centrohan asin duman mina-diskurso an mga kandidato asin minapaipit nin mga sentimo.
An platika pati haralabaon saka bugbog sarado an kalaban, may mga daga na soboot na babarawion, may mga kuartang soboot hinarabon na ibabalik sa kaban kan gobyerno, may mga paplantiaran daa nin kaso sa korte, may mga tatsar na ugaling ala satanas o demonyo siring kan imbes na mag-abante magkakarulugui bako lang an gobyerno kundi an gabos na tao.
Ini na an politika ngonyan seguro huli sa pandemya, ikaduwa huli ta mainit na marhay an politika sa lado nasyonal orog nang gayo sa labanan ngonyan kan nangganang Vice-Presidente Leni na nag-abante sanang labi 200mil na boto kontra sa nadaog na dating senador Bongbong Marcos, aki nin dating Presidente.
May venganza daa an eleksyon na ini kaya talagang matindi.
Sabi kan iba an eleksyon na ini ralaban kan Amerika kontra Tsina, ralaban ni US President Joe Biden versus Donald Trump, Democrat vs Republicans asin ralaban kan Russia asin NATO asin ralaban pa kan simbahang Katoliko kontra sa ibang sekta o relihiyon sa Pilipinas.
Na-imbento an fake news, nagka-igwa nin Rappler asin Vera Files, social media na kampi sa oposisyon kaya lalong ribong an mga botantes kan mga nangyayari na dai mo maaraman kun siisay an nagsasabi nin sala o totoo.
Sa Pilipinas daa an kandidato dai nadadaog, dinadaya sana.
Mayong nagkakandidatong daeng perak ta an mga kasaraditan haragad sanang haragad sa gobyerno kaya may korapsyon asin sa mga politiko na pag- nanggana asin nakatukaw sa pwesto minabawi kan saindang dakulang gastos.
Mayo na ngonyan nin dakulang partido arog kan Liberal asin Nacionalista, nagka-igwa na nin multi-party system, kadakul na partido susog sa pinagboboot kan Cory Constitution, mayo nin ideolohiyang ipinaglalaban arog kan NPA asin maka-pulang partylists, mayo nang personal na lealtad maski sa pamilya na basehan kan boto.
An importante asin mahalaga ngonyan na panahon ta gulpi an tirios, nagkukulang-kulang an kuarta asin paragastos kan mga pamilya iyo an gulping perak tanganing dai magutom asin mabagsik an buhay.
An sabi kan mga tao ngonyan pa lang nagpopon nang magbarakalan, may sangribo, may 500 si natatawan 500 nag-ngongorob-ngorob. Naglalaom pa nin mas dakulang kantidad sa maarabot na aldaw sagkod sa eleksyon.
An Pilipino pati maski an kandidato gana na pighahagadan pang kuarta ta blow-out daa.
Ini an pinaka-mahal na eleksyon sa estorya kan nasyon ta an barakalan bako sana kan ordinaryong politiko sa ordinaryong botante kundi soboot may barakalan sa itaas kan mga mayayaman pang negosyante asin pig-aapod na oligarchs asin elitista sa itaas. Milyones an kantidad tangarig makua an kooperasyon asin final na desisyon soboot igwa pa ngani daang mga interesadong mga gobyerno asin darakulang tao sa ibang parte kan kinaban an nakiki-aram asin naggagamit pa nin kuarta sa ordinaryong eleksyon nganing maguin kakampi ninda an magarana.
An media sa provincia mayo nin isi na mayo man nin poder ta pugol nin mga politiko asin negosyante kundi mag-translate sana kan mga bareta hali sa Manila asin hali sa abroad tanganing madangog asin mabasa kan mga lokal na residente pero an mass media sa luwas kan Pilipinas lalo na sa parteng sulnupan kan kinaban asin an mass media sa Metro Manila may poder na magsurat sa peryodiko asin magazine asin mag-broadcasts sa radyo asin telebisyon, mag-posts sa social media na may anggulo na pabor sa kakampi asin kontra sa kalaban.
An huring-huding ngonyan pa lang iyo na an barakalan simple sana wawalatan na an mga harong nin sobre depende sa bilang nin mga botante, magamit na nin G-cash asin Pay maya sa pag-abot nin kantidad sa mga botante sa mga hararayong lugar.
An pagtaya sa eleksyon ngonyan na panahon garo man lang pagtaya sa e-sabong, kun manggana jackpot nin rinibo o milyones pa na kun mapakarhay mapayaman, alagad kun madaog pierde sa maabot na tolo o anom na taon.
Lugui na perde pa asin tapos an maliligayang araw kan mga Pilipino.